HANGDUMLIANA: Part – 14

HANGDUMLIANA: Part – 14

[by Daktor X Sailo]

[Recap: … Sangpuii bulah chuan, “I u hi ka lu dawn,” ka ti a. Ani lah a u-in a chhungte hnena a hrilh hlauthawng pheng chuan a remti tih lantir nân a lu a bu nghat nghat a.

“Nih chuan ka zang hi han fawp khawng teh le,”

A hmaa duh miah lo, ‘zang fawh hi ka ten deuh reuh tlat’ ti si khan, a u ka lûk dawn vang chu ni maw, a hlau hamhaih vang ni maw, ka zang chu a hmuam ta pûk pûk mai a. Zang a fawp ngai lo tak tak a ni ka ring, infawh leh inlûk a zei tehreng nen, zang fawh chu a zei fafhran lo khawp mai!

Sam bu suau suauin ka zang chu a fawp a, a hrawt pah deuh zauh zauh a. Chutia a’n fawh reng takah chuan, zei lo viau mah se ka zang chu a rawn fawk khawng leh ta luah mai a a.

Ka zang chu Sangzuali hmai zawnah chuan ka’n ti fawk phu ngoh ngoh a. Mi en kur pah chuan a chil a lem ri kulh a. Ka zang fawk lian phiar khawng ṭha tak chu a chhu kuaa hnawh a châk nge châk lo ka hre lem lo, ka engto tehchiam lo bawk. Mipa puitling zang a hmu tawh em ka hre lo a, a lo chep zawi ve nual tawh em tih pawh ka hre lo.

Mahse, tunah châk rih lo mah se, nakin lawkah chuan a nuam tuar ṭe thawm ka hre dawn tih erawh chu ka chiang ngang mai...]

Sangzuali biang chu ka zang lian fawk phiar khawng ṭuat mai chuan ka’n vaw vel a. Sangpui hnute khalh pahin a u hmuh ngei turin ka’n fawp leh te te a. A beng bulah chuan, “I u hi ka lu tawh mai dawn aw?” ka’n ti sap a. Ani chuan min remtihpui tih hriat fahran maiin a lu bu nghut a.

Sangzuali chu a kekawr leh kekawrte chawp chuan ka’n pawhthlâksak hrâwk a. A chhu chu ka’n dapsak nghal chat a. A lo la ro ṭha ang reng viau mai. A mawn chu ka’n hrualsak ṭan ta ne ne a. A kut kan hnungkhirhna chu tal chhuah a’n tum ngial a, a thei si lo. Chutia a theihtawpa a ṭang chung pawha a lu ngei dawn a ni tih a inhre chiang ve thawkhat a ni ang, a ṭang buai peih ta vak lo a.

Sangzuali bawp chu hneh zetin ka ke chuan ka’n tlawh kâk a. Rang zetin ka zang chu a chhu-ah chuan ka dep lut ta pawp mai a. A thaw hrawk ringawt a!

A chhu chu a ‘tight’ ṭha phian; mahse, a virgin tawh lo thung. Na zet zet leh, dim vak lo chuan ka dep nghal hmiah hmiah mai a. A hnute chu kan hlim lansak var vo mai a. A hnute hmur chu ka’n piai nawk nawk a. Dim vak lova sawngbawl ka nih avangin na a ti tih chu a hriat hle; mahse, nuam pawh a ti ve tho tih erawh hai rual a ni lo thung!

A ip chaih chaih a, a meng kawk kawk a. A hmui kan phuarna chu ka’n phelhsak a, a ṭe ta ṭhawt ṭhawt a. Hlauh vang emaw, thinrim vang emaw a ni lo.

Chutia a nuam tuar thawm a’n chhuah tâk ham hamah chuan, uar zet zetin ka dep ta sauh sauh a. A chhu tu pui mai avang chuan a ri puk puk mai nia mawle! A nuam tilutuk chu insum thei a ni tawh lo a, si hlap hlap pahin a theih ang angin min rawn dep lêt ve a. Ka zang te chu a chhu-ah a lût thûk lo ang tih hlau ni àwm fahranin a bawp te chu a theihtawpin a kâk a, ka mawng te chu a rawn ham tawn tawn a.

Chuti taka a hur tawh acing chuan rang zetin a hmuiah chuan ka’n fawp nghal vat a. Duhthawh zetin min rawn chhang lêt nghal a. A kut kan ṭawn behna chu ka hlih sak sauh sauh a, a mawng chu nghet mangkhenga vuanin ka zang chu a chhu-ah chuan ka’n sawh lip ta zawt zawt a. Nuam a va han ti tehreng em! A then ṭawk ṭawk a. A ip tight kual thiam ropui si! A nuam ti hmel chu hmuhnawm tak hi a ni ringawt.

Kan bulah chuan a nau Sangpuii chu a lo ding zum ve reng ringawt a. A u ka lûk pulh pulh lai chuan châk ve em em hian min lo thlir a, a meng hur ngawih ngawih a. A kut chu a kapah a zen luh avangin a inhrawt tih a chiang hle. 

Ka’n zawh fel meuh chuan, Sangzuali chu vawi thum tlawng a zo hman pek a. Tichuan, awm khawmuang lovin kan inha fel sawk sawk a. Sangzuali leh Sangpuii te unau chu inngeih takin an haw tlang ta a. An kal liam tur chu ka thlir vung vung a, ‘Mipa zang hian thil a lo va han ti theiin hmeichhe hur tawh laklawh chu a va han thunun hneh tak e aw!” ka ti rilru vawng vawng a.

Kan ti nek nek a, Kristmas chu kan thleng ve dawn ta reng mai a. Urlawk zan chuan chhu han lûk mai tur chiangsa ka neih lem loh avangin ka Ni te in lamah ka phei a.

Ka Ni te inah chuan Apuii (ka Ni fanu) te ṭhianzaho panga chuan chow an lo kang a, an lo hlim dar dar khawp a. Kei, khawpui return ngat chu min lo ngai sâng ve deuh tumhrang a, min pawh ṭha ngam meuh lo a. Mahse keimah zawk chuan kan titipui siam siam hlawm a.

Chutia ka’n intihtlângnel hnu chuan, ka nauteho bulah chuan mei lum chu ka kil ve ta a. Min hmaizahna te a bo zawh tak avangin tui takin an titi chhunzawm ta bawrh bawrh a. Apuii te ṭhianho hi kum 12 – 13  bawr vel lek lek, inrual tlang tak leh inlungrual tak mai an ni a. Ka bulah chuan an tlangnel telh telh a, kan khuaa an mi ngei zawng deuh te an han rel ngam ta hial a!

Chutia an mi ngei zawng an sawi bawrh bawrh hnuah chuan mi tawm an bihthlâk vel thu te an sawi chhuak ta a. Chuta an sawi chhuah, Tetei chanchin chuan ka beng a verh riau mai a. Ka’n zawt zui deuh a, ‘Ani saw chu a hur hrim hrim’ te chu an ti tak ang bawng bawng a. ‘Hur hrim hrim’ chi hi chu ka duhzawng ngang hi a ni a, ka rilru te te chuan ‘Tetei chu ka la lu ve dawn chiang alawm’ ka ti a.

Naupang hmuh laia zu ka in duh loh avangin, ‘thil ka lei lawk dawn a, ka lo kal leh ang,’ tiin ka chhuahsan a. Ka Ni te kawmchârah chuan kan khuaa ka haw dan zana ka Patea’n zu mon to chu a thuhrûk, Suii puihna liau liauva ka rûk chhuah chu biru tak chungin kan peg a. Peg thum vel ka peg a, in chhunga luh leh ka tum lai tak chuan kan khaw thlanmual lam pana Tetei kal vâwk vâwk chu ka hmu fuh hlauh mai a. Ka nauteho lah khan an sawi hur rapthlak mai si a, Kei lah mi hur an tih ang chiho lu châk hrim hrima lo khawsa ṭhin ka ni a. Chu nu lian ve lam pang, khal ṭha tak mai, pian erawh nalh vak lo, hnute pawh lian mah mah, mawng pawh fual lek lekin, zan thilah thlanmual hmun reh lam a’n pan ka’n hmuh chuan, ka lo peg ve sek bawk nen, ka zang chu a che ta ṭual ṭual mai a. “E’nge maw ni vei chu le, mipa dang hmu tura kal pawh ni se, an inlûk zawhah ka lu ve hrim hrim dawn!” ti rilru chungin ka zui ru ta a.

Thlanmual ka va zui thlen chuan, Tetei chu zawn nei ni tih hriat tak hian tu emaw ni hi a ko leh ṭhin a. Mahse, a au rin ngam loh danah mi hriat a hlau hle tih hriat.

“Hmmm… a mi hmuh tum hian a hmu peih lo a ni mahna. A tum loh deuh a tawng dawn tho alawm,” ti rilru chungin, a awm ve tih hre lo ang hmiahin a dinna lam chu thawm dim deuhin ka pan phei a. Ka va pawh hlawl mai chu a hlau ve hle a ni ang, a phu deuh dawrh a!

“Min zui ru elo?”

Ka zu bottle leh tui paina hmuh pah chuan, “Teuh nang aw! Zu in ka tum a, mi min hriat ka hlau sia, thlanmual ka rawn pan tawp. I awm tih ka hre lo hrim hrim,” ka’n ti zung zung a.

Kan venga zu class ve ber chu pi Ṭiali zu a ni a. ‘Local mai mai’ mah ni se, mipa zu in nazawngin an chang pha lo, a ‘regular’ te’n an inchuh zo rang thei lutuk ringawt! Hmeichhia phei chu an kawppui te a fuh fê loh chuan an in pha lo hrim hrim tawp mai a ni. Mahse zanin chu ‘khawpui return tlangval’-in a sen chi ngat ka nei tlat.

Ka zu ûm chu Tetei chuan a en duh hle a, a in ve châk tih hai rual a ni lo!

Mahse, in châk viau mah se, hmeichhia a nih bakah kan la inhmelhriat lutuk loh avangin mi dil chawt ngam lo a. Keimah zawk chuan, “Thlanmual buala thlâmah sawn in ka tum a, i in ve duh chuan lo kal ve la…” ka ti a. Min chhanna pawh ngaihsak zui lem lovin ka pheisan mai a. A rûk tak chuan a rawn kal duh lo ang tih erawh ka hlau hle. Mahse, ngawi rengin mi rawn zui ta hnak hnak a.

No pakhat chauh ka neih avangin kan in-in chhâwk a. A thlitu ka nih avangin a in tur chu chhah deuh deuhin ka thlitsak a. Kei erawh amah chu lûk ngei ka tum avangin ka rui ang tih ka hlau a, ka inthlit pan hle.

Tetei chuan zu a in ṭhang tih hriat takin a lem thei pup pup viau mai a; mahse, no thum a’n tlâk zawh hnu chuan a dan chu a dang ta deuh hlek a. A ṭhu fimkhur lo sawtin, a awm duhdah ṭan ta  hle a.

“A vawt ka ti tlat, min lo kuah teh,” pangchang deuh tak hian a ti a.

Kei lah chuan ‘inno’ hmel em emin ka’n kuah mawl tawp a. A beisei ang chuan ka che mai duh bik ṭhak lo. Amah zawk chuan ka kut chu lain, a hnute lian zet mai chu mi khawihtir ta nge nge a. A tirah tak phei chuan tennis ball hmeh ang deuh hian ka hmet ne ne ringawt a. Ka rilru tak erawh chuan, ‘I lo hur tak tak a nih hi’ tiin, ka nui ru ver ver a. Chutia hmeichhe hnute khawih khawih tâkah chuan ka châkna a rawn chhuak thuai a. Ka zang rawn fawk mar ṭan chuan a do deuh nge ni, hmai zangthal hâa mi en chungin, “I va neih len hmel ve? Khawi maw, i zang ka lo en,” tih pahin a kut chuan ka kekawr zipper pawh thlâk a rual a. Ka zang fawk ṭan tawh, la fawk lungrun lutuk si lo chu a phawrh ta zuar mai a.

“A va han lian em em! I va’n ngawih bopui thei zawk ve le! Kan khaw mipaah chuan i nei lian ber ang!” a’n ti deuh hluai a. A hrawt lip nghal zawt zawt a. A fawk khawng lungrun ta maw tihah ka zang chu a fawp ta pulh pulh a. Kan khaw hmeichhe hura an sawi a ni bawk a, a vawi khatna a ni lo tih a hriat ngawih ngawih.

Kei lah chu chet lâk tum miah lovin, a che vel chu ngun takin ka uipui tui lian thlir veng veng ringawt a. A tawpah chuan amah zawk chu a insum zo lo bawkah a ṭang a, a kekawr chu hlip leh ta nge nge a. A chhu tui nal pur tawhah chuan ka zangah chuan vuahin a ṭhut tlum ta pawk mai a.

“Awwwiiiiiii… A va liaannnnnnn tak! A va  nnuuuuammmmm takkkk emmm!”

Chêt lâk ka la tum chuan loh avangin, amah zawk chuan ka zang chu a ṭhut tlum ta chawrh chawrh a. A su ṭhang bawk a ni ang, a su zei halh halh khawp mai.

A nuam ti lutuk chu a rum vei ham ham reng a. A su rang tial tial a, a su na telh telh bawk a. A rik hian a ri tlawrh tlawrh mai a ni. A chhu chu a rawn ṭang deuh thut a, ka zang bul vel chu a rawn lum deuh puat a, a zo tih ka hre mai a.

A zawh fel hnu chuan chhuk mai lovin ka âwmah a bei a, ka zang chu a ṭhut lum vung vung a. A chau deuh pawh a ni mahna, a su peih tawh lo a. Mahse, ka la zawh ve si lo avangin chuti maia duhtawk chu ka tum der lo!

Thlâm chhuatah kan bawh bet sauh sauh a. Chu mi hur nu chu thlâm pum nghing lawih lawih khawpa nâin ka’n dep ta ngheng ngheng mai a. A nuamti lutuk chu a u rauh ruah lo choh hi a ni ber e! Ka zang phiar khawng fawk luah chuan a chhu tui hluam leh hur zet chu chiang leh thûk zet zetin ka’n dep salh salh a. Kei pawh chuan ka tlin lo dawn thuaiin ka inhria a. Ka thapui tak tak chhuahin, ṭhahnem ngai zetin ka dep ri chuk chuk a. Ka zang chu a mar ṭual ṭual a, ka’n dep leh awrh awrh a. Ka baw sa ṭha tak mai chu a chhu chhungah chuan ka chik luhtir ta puat puat a. Ka zang chu a phu uih uih a.

Nakin deuhah chuan ka haw chhohpui a. Thlanmual pêng aṭang chuan dawr thleng ka va thlah a. Ka nî te in lamah ka tek lut ve nghal a. Ka nî te nupa pawh an lo haw tawh a. Ka nî fate thil siam vel te ka ei zawh hnuin ka haw a. Ka puar tâk deuh vang nge ni dawn ni, ka ruih chu a reh titih ta mai a. Kawng sir remchang laiah tlem ka la neih chu ka lem zo a. In lam panin ka phei ta hnak hnak a.

Kan in bul maiah chuan Mawii chuan min lo chang chu niin! Zan a rei a, khua a vawh tehreng nen, ‘Lo kal lawk teh’ a tih tlat avangin ka zui a. An bawng in ram tawhah chuan kan inzui lut leh ta nge nge a…