NAWHCHIZUAR FAPA: BUNG 12-NA

 NAWHCHIZUAR FAPA: BUNG 12-NA

[Ziaktu: He thawnthu hi WhatsApp group lama an rawn forward a ni a, a ziaktu a inziah lan loh avangin tu ziah nge ka hre lo. Chhiartute zingah a ziaktu hming hria chuan comment lamah rawn dah ula a lawmawm hle ang]

Prologue: “Hmmphh! Hlau lo lutuk che. I bulah ka mu lui tlat ang a, min hlau zawk mai tur asin!” a rawn ti let zawk ham ham a.

“Hlau dawn lo nasa! Ka lo dep hrep che a ni mai,” ka’n tih chuan, ka kawngah chuan rawn kuahin  ka hnungah chuan a rawn bei thlawp a. A hnute kawh lah chuan mi rawn do deuh ṭalh a. Châkna a chhuak nghal mai dawn alawm le!

Ka beng bulah chuan, “I dep a nuam tho alawm,” a rawn ti sa sa a, a nui har har a. A hnute chuan min nek lui deuh ṭalh ṭalh bawk a.

“Lo che vak suh, ka khalh sual palh ang, kan thlen veleh ka sawisa dawn che,” ka ti a. Mahse, chimawm a chhuah a, chutia ka tih takah chuan a rawn uar hret a, ka kap vel te chu a rawn chul thuak thuak a. Châkna a tichhuak nasa teh e!

Chak deuh chuan ka tlanpui a, min kuah nghet chawih chawih a. Rei lo teah in chu kan thleng a.

Kan lut chiah chu kawngka ka kalh nghal a. Ka kawngka kalh lai chuan min lo en reng a, a nui seih a. Ka kalh zawh rual chuan mi rawn pawm chat a, kan infawp ṭan nghal mawlh mawlh a. Kan duhthawh dun bawk a, a nuam ngei mai.

Khumah chuan ka pawm phei nawlh a, kan infawp pah mawlh mawlh reng bawk a. Ka kawr chu min phelhsak sawk sawk a. Chutah, ka kekawr chu a phelh leh nghal a, a kut lum thar thar chuan ka zang lo khawng mar ut tawh mai chu a hum chat a.

“Zanglianpa, i nei sei ropui si! I lûk chak hian ka hisap ziah ṭhin che, zanin chu min lu tlaivar ṭhak ang che,” a ti mawlh mawlh mawlh a.

Ka zang chu a hrawt zawt zawt a. Khumah chuan min ṭhingṭhittir a, ka hmaah chuan kun hniamin ka zang chu a hmuam ta pulh pulh a, a va’n hmuam nuam tak! A lei chuan a liak kual nawk nawk a. A chil chuan a hnawm nal seuh seuh va, a hmuan tlum zawt zawt a; a samah chuan ka lo ṭhamsak nawk nawk a. A va han fawp hur thiam tak! Sawi tawh ang khan nu lian lo te, khal ṭelh mai hi a ni reuh va. A hnute a lian kawh nasa mai bawk si! A chhu vum pawng thar te chuan min tizauthau lehzual hle.

Eng emaw chen ka zang a khalh hnu chuan ka kuai mu nawk a, a hnute chu ka ṭhamsak nawk nawk a, uar tawk chuan ka’n fawp leh nawk nawk a. Ka fawp hniam zel a, a kap zawn ka thlen dawn ṭep chuan ka tho thut a, khum sir almeraa beer ka dahṭhat chu ka va lem khalh khalh a. Rintei chuan, “Ka duh ve,” a rawn ti nghal vat a, can khat dang chu ka hawng a, tlem ka in leh a, a bak zawng chu ka intir ve thung a, taksa chu tlemin a tilum deuh. Ruihna tham ni lem lo mah se, min tizauthau deuh riau hian ka hre ṭhin a, chhu fawh nawmna tiin ka sawi mai ṭhin.

Taksa a rawn lum deuh up tawh bawk a, Rintei chu dawrh tawkin ka muttir a, a chhu vum pawng thar mai, fai taka enkawl tih hriat ngawih ngawih chu ka hmui chuan ka nawr kual ne ne a, ka lei chuan ka liak leh zeuh zeuh va. Rintei chu ka han melh chho va, a lo meng phal tawh lo, a ṭhen sawk sawk a, a si deuh hliam hliam a, lukham chu a lo ṭham tawn tawn a.

A chhu chu uar takin ka liak hlawp hlawp a, ka lei tikhawngin a mawn ka’n liak tak tak mai chu nuam a va han ti tak! A awm mai mai thei lo hi a ni ber mai. A ṭe ṭhawt ṭhawt a, a si hlawrh hlawrh a. Kei lah chuan ka duhthawh telh telh a, a chhu kuaah chuan ka lei khawng tak chu nawr lutin ka’n liak kual leh tak tak mai chu a ṭe nasa teh e!

Kan hur dun mek lai chuan ruah tam mangkheng a rawn sur nghek a. Pawn lam aṭangin thawm a hriat theih dawn loh tih kan hre chiang bawk a, Rintei nuam ti lutuk chu a ṭe tuarh tuarh a. Kei lah chuan ka liak duhthawh nasa mai si a.

“Awi! A nuam lutuk! Liak zawt zawt rawh. Ka chhu hur kha i lei khawng tak khan lu zawt zawt rawh! Awi! Ka chhuuuu! A za  nuam, ka chhu a hur nuam! I zang lian khan min dep tawh rawh. Mawh, min dep tawh rawh. Ka chhu hur hi i zang hur khan nawr khi phawk phawk rawh!”

Ka bungbuttir nawk a, a hnung lam aṭang chuan a chhu kuaah chuan ka zang, chhu châk vanga mar khawng kawh luah tawh mai chu, ka’n thun tlum pawk mai chu a va han nuam teh lul! A kawngah vuanin ka zang chu a chhu-ah ka dep lut zawt zawt a. Ani nuam ti lutuk chu a auvin a au ṭhawt ṭhawt a.

“A nuam lutuk. Dep rang rawh. Awi! Zang lian, dep zei pa! Min dep rawh. Min lu tlaivar rawh,” tiin a au nawk nawk a. A theih ang ang chuan mi rawn nawr ve pah nawk nawk a, a tlum lut thuk duh ngei mai.

“Zangthal zawngin min dep lawk teh, ka zo dawn,” a ti a, zangthal chuan ka muttir a. A mawng zawnah chuan lukham ka dah pawng a, a chhu vum pawng lah mai chu ka thlir doh doh a, a mawi ngei mai!

“Hmanhmawh rawh. Ka chhu a za teh mai a nia, Zanglianpa! Min lu leh vat vat rawh!”

Chuti na na na chu tiin, a bawp chu kuai kakin kan dep leh tak tak mai chu!

“Awi! A nuam lutuk, ka zo dawnnnn... aaaahhh! Aaahhhhh!” a ti a, a zo fel ta der mai a. Ka la zawh ve loh avang chuan a aia uarin ka’n dep leh tak tak mai chu, kar lovah ka zang chu a rawn kawng lian tual tual a. Ani lahin nuam a lo tih leh em em a, a au leh ṭhawt ṭhawt tawh a. Rang tawkin ka’n tlir tak tak mai chu ka thaw kawk kawk thei nia!

A rawn nuam chiai chiai a, ka baw lum ham ham chu Rintei chhu khuaah chuan ka chik luhtir ta puat puat a.

“A nuam lutuk! Awi! A va’n nuam tak!” a ti mawlh mawlh a.

Ruah lah chu a la sur nasa mai si, bathroom-ah chuan kan va insil dun a. Kan insil zawh chuan ruak vekin khumah chuan kan mu hahdam a. Ruah a bengchhen em avanga chuan titi pawh a harsa a, ngawi rengin kan in a, ka nui dun seih seih a, kan inkhal tawn niap niap a.

Ka rin lawk sa ang ngeiin Rintei chu a lo hur zek lehnghal a, hemi zan pawh hian kan inlu tlaivar a ni deuh hial mai. Zakzum hmel takin a lang a, hmelhriat loh bulah chuan a ṭawng tam lem lo. A nui chen chen ringawt ṭhin kha a ni a; mahse, ka bulah chuan a mizia chu a inthlak thawk thung.

Zingkarah chuan Rintei chu a hna lamah kal a ngaih vangin hma takah a tho va. A tho han tih lemah kan muhil hman lo hrim hrim. A hnathawhna hmun thleng ka han dah a. “Zanah min lo hruai leh la, ka lo riak leh ang a, i phal em?” a ti a.

“Phal lutuk e! In bàn hunah lo sawi la, ka rawn hruai dawn che a nia,” tiin kan inthlah fel ta a.

Chhun lamah chuan tih tur ka neih lem loh avangin inah lehkhabu chhiarin ka awm vel mai mai a. Chhun dar 12 velah Puipuii chuan mi rawn call a.

“Phaiah dawr bungrua la turin ka ni nen kan kal dawn a. Ni thum vel kan cham dawn a nih hmel. Ka rawn biak hman loh tak chein chanchin ka rawn hrilh che a,” a rawn ti a.

“Aw le, fimkhur ula. I hman remchan hunah chanchin rawn sawi ṭhin la aw,” tiin fimkhur turin ka’n chah ve mawlh mawlh a. Puipuii hi chuan min hmangaih takze tih ka hria. Kei hian ka be tam lutuk lo va, ani erawh chuan a chanchin hi mi rawn hrilh deuh reng a, ka chanchin mi rawn zawt fo bawk.

Ka nun dan leh ka khawsak ṭhin dan ka ngaihtuah chian chuan, keimah leh keimah hi ka inten ve ngawih ngawih ṭhin; mahse, ka bansan thei si lo. Ba san a hnekin, ka nung ho tulh tulh emaw tih mai tur hian, ka khawvel neih ve chhun chu ka phak ang tawk tawk chuan ka chen a. Mahni inthiam loh rukna nei ve bawk mah ila, sim tumna reng reng a awm si lo. Ka khawvel alawm tiin ka chapona chu ka huangtaupui ni ber hian ka hria.

Duh duh hunah hmeichhia mutpui thei mah ila (mahnia awm nih chuan a harsa miah lo tak tak a nia aw), chhungrilah chuan eng emaw kim loh riauna nei tlat hian ka inhria a. Eng nge kim lo ber erawh ka hre thiam chuang lo. Ka khua a har ngawih ngawih fo va, lunglenna paw’n min kiansan ngai meuh lo. Mi dangte hmuh laiin hlim hmel tak anga lan ka tum lui tlat a; mahse, chhungril erawh a ṭap thung si. He hringnun hi eng nge ni ngai? Eng vanga nunga awm ve ngawt nge ka nih? Zawhna a va han tam tak em!

Ka nu leh pate khan hma takah min boralsan lo sela chuan pangngai takin ka nun ka hman ve ka ring a. Mi pawhin mi pangngai hmuhin min hmu ve tur tiin ka ngaihtuah fo ṭhin. Keimah ka inngaihtuah chuan ka chau va, ka chak lohna leh ka fel lohna te, ka tlin lohna leh ka ṭhat lohna te ka hmu chuai chuai a, ka na leh ṭhin. Mahse, ka dinhmun hi ka duh thlan a ni bik lo va, duh thlang turin chanvo ka nei hek lo. Ka khawsak dan erawh ka duh thlan liau liau a nihna chu a awm teh meuh mai. Ka nun beidawnna avang chuan, ka phak tawk tawkah hian khawvel chen ve hle ila nimai tiin ka infuih mawlh mawlh mai ṭhin.

Tûk khat chu walk tumin hma takah ka tho va. Walk tur e ti lo chuan ka inbual hmasa leh te te lawi a. Ber thla a lo ni tawh bawk nen, boruak pawh a nuam tawh khawp mai. Vawt lutuk a la ni lem lo va, boruak nawm hun lai tak a ni reuh a. zZng boruak han dawn ve hrim hrim pawh a nawm hun lai tak a ni.

In aṭanga ka chhuak chu, kan ṭhenawm hla vak lovah chuan, nula pakhat walk ve tur ni àwm tak rawn chhuak mek hi ka hmu a. Ka hmelhriat a ni lem lo. Veng chhungah ka awm tam loh vangin hmelhriat mumal pawh ka nei lo, ṭhenawm kan inlen pawh vak lem lo bawk nen.

Chu nula chuan mi rawn hmuh chuan a rawn nui sen sen a, “Good Morning! Va’n tho hma ve!” a rawn ti lang lang a.

“Morning, morning! Ni e, ka fit lo em a, walk ka mamawh riauvin ka hria a,” ka ti a. Kal pelh mai ka tum a; mahse, rin loh deuhin, “U Zonuna i ni tiraw?” a rawn ti hlawl a.

“Umm, ni e. Min hre em ni?” ka’n ti deuh hu a.

“Hria a ni mai ang chu, ṭhenawmte chu kan hriat ve loh te’n!” tiin a nui ver ver a. “Min hriat loh hmel si,” a tih zawm leh zat a.

“Nia, ka hre thei mai lo che. Vengah ka awm tam loh avangin mi hriat hi ka nei mumal lo lutuk a. Ka naupan laia ka kawm ṭhinte ngei ngei pawh ka hai fo. A zahthlak ṭhin khawp mai,” ka’n ti deuh luam a.

A nui seih seih a, “Khawi lamah nge i walk dawn a?” a ti daih a.

“Ka hre bik lo, ka chhuak mawl ve tawp a nih hi”.

“A nih chuan World Bank kawng lamah kal ila? A la hma angreng sia, keimah chauh chuan ka hlau ve deuh va,” a ti a. Kei lah kalna lam tur ber pawh hre chuang lem lo ka nih avang chuan ka lo aw ve mai a, ka walk dun ta a.

Mizo mipa ṭhenkhatin an chen loh tur chiang sa, sang ṭha tak zet mai, mal mum nalh zeih zawih, inkhaithli zar mai hi a ni a. A hnung lama a sam a ṭawn kawh vah danah te chuan amah a inringzo tawk hmel hle ni hian a hria a. Mawng poh deuh tarh, hnute chhing lah, kawh deuh vah, lian lutuk lo a nei a. Kal pah chuan ka inteh ru deuh a, feet 5.7 vela sang a nih ka ring hial! Itawm tham tiu teu tak a ni.

Chutia kan kal dun tak zelah chuan, kawm a nuamin a ṭawng duh bawk nen, thil eng eng emaw sawiin kan tum aia hla kan lo kal der mai a. Sorkar Department pakhat hnuaihah Officer a lo ni reng a. Kei aiin kum thum velin a naupang zawk na a, mi puitling tak, chhungkaw mumal tak aṭanga seilian a ni bawk a, a zahawmin a hawihhawm kher mai. Tûk tin walk dun zel turin min sawm a, mahni chauh chuan a nuam lo ṭhin em mai a ti a. Kei lahin a bula hun hman tam theih chu ka châk zawng tak a ni si a, ka lo aw rang kher mai.

Krismas thlen nan thla khat leh a chanve chauh a awm tawh avangin Puipuii paw’n Lunglei lamah min hawsan a. A pu lungdawh tur boruak vel nen, an indaih loh em avangin a haw hma a, chanchin erawh kan inhrilh tawn reng thung. Sawi tak ang khan, nu leh pa ka neih tawh loh avangin mite pawh hian chuti teh chiamin min ngaihsak lo ni-a hriatna hi ka nei deuh reuh va. Ka insit a, min duh ngawih ngawihtu ni-a ka hriat Puipuii pawh chu ka uksak ṭha vak lem lo. A chhan chu, ka tal hiar ve hrim hrim chu thudang ni se, a chhungte’n min duhpui tak tak pawh ka rin loh vang a ni ber. Chhawngkaw mumal nei lova a awm tur chuan an phal bik ka ring si lo va, nakinah ka nat lutuk lohna turin tiin tlem tlema hlat hret hret ka tum a. Mahse, Puipuii erawh chuan min neih ngei erawh a tum ruh ve hle. Ka hnial hran lo va, ka iai pawh a ni lo. Keimah zawk hi belh tlak ka nih loh em avang zawk hian, mal tlat mai mai hi ka duh zawk fo ṭhin a ni ber.

Ṭhenawm hnaia mi ka walk-pui ṭhin kha Sangtei, naupangte kan nih laia ka ṭhian kawm ṭhin a lo ni a. Mahse, zirna avangin hmun dangah a awm hma a, chutah kei Hostel lamah ka awm leh deuh char char bawk avangin ka hre mai lo kha a ni a. Amah zawk chuan min lo la hre hlauh a, a nuam phian. Tuk tin han walk dun takah chuan kan innelin ka inkawm ngeih ta phian a.

Sangtei hian min hmu pangngai ve deuh nge maw ni dawn ni, min ngaina phian a. A chanchin pawh tam tak min hrilh nghe nghe a. Ka inah pawh a rawn leng lut ta zeuh zeuh bawk. Ṭhian ṭha ang tak takin min en ve deuh ni ngei tur a ni. Kan vengah hian mi dang han kawm tur hi ka hre tam lem lo bawk a, eng emaw kawng takah chuan a ṭha phian zawk.

Tlai khat chu a office bang hi kan in lamah chuan a rawng lut kawi hmasa a, “U Zonun, karleh hian thingtlang lamah bial fan a ngai a, mi kalpui hman ang em? Ka kalpui tur te dam lohna avangin an rawn kal thei dawn lo va. Kan tih tur a hautak tham avangin mahni ngawka han kal chi a ni lo chu thuhran ni se, ka huphurh deuh hrim hrim a. Kan pu berin mi dang hruai tur zawng mai rawh, lawmman te pawh kan pe dawn nia a ti a. Han sawm mai tur ka hre si lo va,” a ti a. Kei lah chuan ka lo châk sakhai mai a!

“Chutia nang meuhin kei ve mai mai min sawm te chuan, mih hruai duh tak taka thu a ni mai alawm,” tiin, rang zet hian ka chhang var a...

[chhunzawm zel tur]